Nowy cenny dar dla Izby Pamięci Cukrownictwa

Izba Pamięci Cukrownictwa Krajowej Grupy Spożywczej S.A. w Częstocicach wzbogaciła się o wyjątkowy zbiór pamiątek związanych z historią polskiego przemysłu cukrowniczego. Dar przekazała Pani Krystyna N. Skjelfoss, mieszkająca od lat 70. XX wieku w Szwecji, wnuczka Władysława Sowińskiego – pracownika cukrowni Mała Wieś, działacza związkowego i ofiary niemieckich represji podczas II wojny światowej.

Władysław Sowiński, urodzony 15 sierpnia 1894 roku w Brześnicy, w 1932 roku pracował jako kasjer w cukrowni Mała Wieś, a w 1938 roku pełnił funkcję skarbnika i pomocnika buchaltera. Był również przewodniczącym Oddziału Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Cukrowniczego przy tej cukrowni. W 1940 roku został aresztowany przez Niemców i osadzony w obozie koncentracyjnym KL Dachau (nr obozowy 3965), a następnie przeniesiony do KL Mauthausen, gdzie poniósł śmierć. Jego nazwisko znajduje się w wykazie zamordowanych cukrowników opublikowanym w „Gazecie Cukrowniczej” nr 7–8 z 1946 roku.

W skład przekazanych zbiorów wchodzą cenne czasopisma branżowe – m.in. Miesięcznik Polskiego Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Cukrowniczego w Rzeczypospolitej Polskiej z lat 1924–1925, Życie Cukrownicze (10 numerów z lat 1927–1936) oraz Życie Cukrownicze i Gorzelnicze – specjalne wydanie jubileuszowe z okazji XXX-lecia Związku Zawodowego Pracowników Przemysłu Cukrowniczego RP i Związku Zawodowego Techników i Pracowników Umysłowych Przemysłu Spirytusowego i Fermentacyjnego RP (Warszawa, 1936).

Drugą część daru stanowią unikalne fotografie:

• dwie z nich ukazują uczestników V Wszechpolskiego Zjazdu Pracowników Przemysłu Cukrowniczego, który odbył się w 1927 roku w Warszawie, w gmachu Stowarzyszenia Techników Polskich przy ul. Czackiego 3/5 (obecna siedziba NOT, miejsce spotkań Stowarzyszenia Techników Cukrowników),
• kolejne dwie przedstawiają uczestników X Zjazdu z 1933 roku,
• autorem wszystkich fotografii był Marian Fuks (1884–1935) – pionier polskiej fotografii prasowej, założyciel pierwszej w Polsce agencji fotograficznej.

Szczególną wartość ma również fotografia grupowa z lat 30. XX wieku, przedstawiająca pracowników kilku cukrowni – m.in. Izabelin (Glinojeck), Ciechanów, Mała Wieś, Ostrowite, Izdebno i Krasiniec. W centralnym miejscu zdjęcia widoczny jest Władysław Sowiński. Wszystkie fotografie i czasopisma należały do niego jako delegata Związku Zawodowego na wspomniane zjazdy. Pani Krystyna przekazała także zdjęcie dyplomu, który jej dziadek otrzymał w dniu imienin w 1933 roku.